ĐỊA NGỤC MÔN

Ryunosuke Akutagawa

Thụ Nhân dịch

(Nhị Nùng xuất bản 1966)

 

TUẪN ĐẠO

Dù có sống tới 300 tuổi trong lạc thú, nhưng nếu so sánh với hạnh phúc thiên thu trên cõi Trời, nó cũng chỉ như một giấc mơ. (Guide de Pecador).

Ai đi trong đường trọn lành, sẽ được hưởng niềm ngọt ngào khôn tả. (Gương Chúa Jêsu).

Ngày xưa vào giữa đêm Giáng Sinh, người ta lượm được một đứa trẻ đã kiệt sức vì đói rét ngay cửa thềm bước vào nhà thờ thánh Lucia ở Nagasaki. Đứa trẻ được các cha Dòng Tên đem về nuôi dưỡng và dạy đạo. Em được Rửa tội và đặt tên thánh là Lorensô. Khi hỏi về ngày sinh tháng đẻ cũng như cha mẹ của em, em chỉ trả lời: “Nhà em ở Thiên Đàng, cha mẹ em là tất cả mọi người.” Rồi em mỉm cười đánh trống lảng. Nhưng có một điểm chắc chắn là cỗ tràng hạt màu xanh em thường quàng ở cổ là một lý do chắc chắn để biết là em không phải con người ngoại. Em Lorensô thường không bao giờ rời cổ tràng hạt quí báu kia. Những thày nhà tập cảm kích vì lòng mộ đạo của em, nên thường đến thăm em, họ có cảm tưởng như em là một thiên thần giáng thế, và cũng từ đó chẳng ai màng tới quá khứ của em nữa. Hơn nữa, cái khuôn mặt đẹp tươi và tiếng nói như con gái của em lại càng làm cho mọi người quý mến.

Trong các thày nhà tập có thày Siméon đặc biệt thương mến em như đứa em ruột. Người ta thường thấy thày đi cặp với em lúc đi cũng như lúc về nhà thờ. Thày Siméon sinh trưởng trong một gia đình quân nhân trước kia ông thân sinh là sĩ quan trong triều đình. Thày là một người lực lượng có thân hình Hercule và sức mạnh phi thường. Trước kia thày cũng đã từng bênh vực những đồng đạo bị những kẻ ngoại ném đá, bắt nạt. Tình bạn thân thiết giữa Siméon và Lorensô không khác gì tình con phượng hoàng đùm bọc chú chim câu bé nhỏ, như cây nho leo quanh cây bách hương trên núi Libăng. Rồi ba năm trôi qua như gió thoảng. Em Lorensô giờ đây đã trở thành một thiếu niên đĩnh ngộ, dịu hiền. Và cũng bắt đầu có tiếng đồn là thày Lorenso phải lòng cô con gái người bán dù ở bên cạnh nhà thờ thánh Lucia. Từ khi cha con người bán dù trở lại đạo, khi đi đọc kinh hoặc xem lễ, ông thường cho con gái đi theo. Nhưng có một điều hơi phiền là khi đi lễ hay đi đọc kinh, cô gái này không ngớt liếc nhìn thày Lorensô. Việc ấy không qua mắt được bồn đạo, vì thế người ta xì xầm với nhau nhiều truyện, nào là cô ta đã cố ý dẫm chân lên thày Lorenso, nào là “họ” đã gởi thư cho nhau. Một đồn mười, mười đồn trăm, đến tai cha Bề trên. Một hôm Ngài gọi thày Lorensô vào phòng riêng. Tay vuốt vuốt lên mái đầu hoa râm, Ngài gạn hỏi: “Thày Loren-sô, Cha đã nghe người ta nói chuyện của con với cô con gái nhà bán dù, nhưng riêng Cha, Cha vẫn tin là không có thật con nghĩ sao! Thày Lorensô buồn rầu, khẽ lắc đầu và ứa nước mắt trả lời: ”Thưa Bề trên, quả thật không đúng và hoàn toàn vô căn cứ”. Sau nhiều lần gạn hỏi khôn ngoan, và căn cứ vào tuổi cũng như sự ngoan đạo của thày, Cha Bề trên tin rằng thầy đã nói thật và khuyên bảo thầy phải cần thận hơn. Sự ngờ vực của Cha Bề trên đã hết, nhưng tiếng đồn của bồn đạo càng ngày càng gia tăng ở họ đạo Lucia. “Xì-căng-đan” này làm bạn thầy Lorensô là Siméon lo lắng nhiều. Đã có lần vì tình bạn thày đã định gạn hỏi xem sao, nhưng thầy Siméon lại sợ bạn giận và mỗi lần định gạn hỏi là y như có cái gì chặn ngang lấy cổ họng và không dám nhìn thẳng vào mắt bạn nữa. Nhưng một hôm thày Siméon nhặt được một lá thư của cô gái gởi cho Lorensô ở vườn sau nhà dòng. Chìa ngay lá thư vào mặt, vừa đe dọa, vừa khuyến. dụ Lorensô để nói, nhưng Lorenso khẽ cau mặt lại trả lời: “Tôi có nghe biết là cô ta mê tôi, nhưng tôi chỉ nhận được thư của cô ta gởi, tôi chưa bao giờ nói truyện với cô ta. “Siméon vì đã quá nhiễm dư luận nên hỏi gặn nữa...Nhưng thầy Lorensô nhìn bạn đầy trách móc buồn tủi và nói: “Đến như thầy mà cũng cho tôi là người nói dối sao "Rồi vùng vằng bỏ đi ra ngoài. Thầy Siméon cảm thấy hối hận, xấu hổ vì đã nghi oan cho bạn, cúi đầu buồn bã đi ra theo, nhưng bỗng nhiên thầy Lorensô chạy lại bá lấy cổ Siméon và hổn hển nói: "Tôi có lỗi, xin thày tha lỗi cho tôi. " Thày Siméon chưa kịp trả lời thì thầy Lorensô vội bỏ thày và chạy theo đường cũ, vội vã như để trốn và giấu đôi mắt ứa lệ. Siméon không hiều là Lorensô xin lỗi... có lỗi... vì đã "có gì " với cô gái, hay là để xin lỗi vì “cử chỉ bất nhã vừa rồi”. Ít lâu sau, người ta lại đồn rầm lên, cô con gái nhà bán dù không chồng mà chửa. Rồi cô ta nói với cha cô là chiếc bào thai đó là con của thày Lorensô. Cha cô tức giận vội đi trình Cha Bề trên Nhà dòng sự thể. Thày Lorenso tức tốc được gọi lên đối chứng trước mặt bề trên và người cha của cô con gái. Nhưng thày vẫn một mực nói: “Thưa Bề trên không đúng."... Nhưng sự việc quá rõ ràng, không thể chối cãi vào đâu. Ngay ngày hôm đó cả nhà dòng hợp lại và tuyên bố " loại thày Lorensô ra khỏi nhà dòng ". Trục xuất Lorensô ra khỏi nhà dòng cũng có nghĩa là tung Lorensô tay trắng vào thế gian không phương tiện sinh sống.

Nhà dòng không thể làm gì hơn vì không thể chứa chấp một gương mù trong họ đạo Lucia. Các thày thân với Lorenso đều bùi ngùi cảm động, nhìn thầy ra đi mắt ứa lệ...

Người buồn nhất có lẽ là thày Siméon, bạn nối khố của thày Lorensô. Buồn vì phải thất vọng nhiều hơn là bạn bị đuổi, Siméon tức giận đánh vào mặt bạn. Thày Lorenso ra khỏi cổng nhà dòng trong cơn giá lạnh chiều đông. Bị đánh bắt ngờ, Lorensô té xấp xuống sưng vêu cả trán, nhưng Lorensô lại từ từ gượng dậy mắt ứa lệ và run run cầu nguyện: “Lay Chúa, xin tha lỗi cho Siméon vì Siméon không biết việc mình làm”. Sôi giận vì lời cầu nguyện ấy, Simeon đóng cửa nhà dòng đánh rầm và lùi lũi bước vào không quên nhìn hậm hực vào lưng Lorensô đang từ từ đi ra khỏi sảnh nhà thờ Lucia. Lorensô ra đi nhưng còn luyến tiếc nhìn lại nhà dòng lần cuối. Và theo như lời mấy thày chứng kiến cuộc ra đi của Lorensô thì lúc ấy trời chiều bỗng nổi gió mạnh, ánh nắng hoàng hôn ở non đoài như đỏ chói lên và Lorensô như tan dần vào làn ánh sáng chiều hôm. Trong một lát, trời như lại rực sáng lên rồi nắng tắt hẳn.

Thế là Lorensô từ địa vị một thày dòng chỉ biết đọc kinh cầu nguyện, ăn không phải lo, mặc không phải nghĩ, trở thành một kẻ ăn mày rách rưới sống trong căn nhà ổ chuột ở ngoại ô thành phố Nagasaki. Sống giữa những người ngoại giáo, Lorensô bị họ chê cười là kẻ theo tà giáo, đôi khi còn bị ném đá đánh đòn, hoặc sướt gươm chảy máu.

Một ngày kia, Lorenô bị đau, cơm không có mà ăn, áo không có mà mặc cho ấm, nằm thoi thóp trên hè thành phố đã bảy ngày trời. Chúa nhân từ vô cùng không những cứu Lorensô khỏi phải chết đói, chết rét lại còn mang bao thực phầm cho Lorensô nào cam táo, cá thịt... Khi chẳng có ai bố thí cho chàng. Lorensô vẫn tiếp tục đọc kinh sáng tối như khi còn ở trong tu viện, tay không bao giờ rời khỏi chuỗi mân khôi. Thường khi vào những đêm khuya thật khuya, Lorensô chồi dậy khỏi căn nhà ổ chuột lần bước dưới ánh trăng xuông để đi tới nhà thờ thánh Lucia cầu nguyện tới sáng.

Bồn đạo đi nhà thờ chẳng ai để ý tới đứa “chiên ghẻ ấy”. Cả các cha cũng vậy. Họ vẫn có thành kiến cho rằng: “đứa xấu nết ấy mà biết đọc kinh cầu nguyện cái gì!” Thật là nỗi chua xót nhục nhã cho Lorensô, nhưng chàng vẫn cắn răng chịu đựng dâng tất cả cho Chúa.

Cô gái con bác thợ bán dù, chẳng bao lâu tới ngày sinh nở. Cô hạ sinh một bé gái kháu khinh khỏe mạnh. Ông bố nàng sung sướng vì được làm ông đứa cháu ngoại đầu lòng.

Ông cụ rất chiều chuộng đứa cháu. Tuy còn nhỏ mà ông cũng mua đồ chơi rất nhiều cho cháu. Còn thày Siméon nồi tiếng là người bặt thiệp từ khi cô gái nhà bán dù sinh nở thày thường ghé qua nhà đề thăm hỏi đứa nhỏ vì là giọt máu của bạn mà. Mỗi lần bế đứa bé trong tay, thày ngằm nghia xem có điềm nào nơi đứa trẻ giống Lorensô không,

Lòng thày lại dâng lên một niềm luyến tiếc người bạn cũ đáng mến, đáng thương, giờ đây không biết là lang bạt nơi nào. Cô gái xem chừng tỏ ra buồn bã, mặt lúc nào cũng rầu rĩ từ khi nghe tin thày Lorensô bị đuổi. Mà quái lạ hơn nữa, là tại sao Lorensô lại không tới thăm nàng, chỉ thấy có thầy Siméon thôi.

Thời gian và thủy triểu không đợi ai, Một năm qua đi như hoa tuyết rơi trên dòng sông, chỉ thấy trắng có một chút rồi biến mất. Một trận hỏa hoạn bất thần nổi lên tàn phá tất cả thành phố Nagasaki trong có một đêm. Tiếng lửa hú, tiếng nhà nổ, kinh khủng như tiếng kèn ngày tận thế. Căn nhà của ông già bán dù cũng cùng chung số phận. Một làn gió lửa tạt qua, căn nhà của ông già bùng lên và bốc cháy. Cả gia đình vội vã chạy ra ngoài không kịp mang theo một chút đồ đạc. Khi người lớn đã chạy ra hết lúc bấy giờ mới sực nhớ là chưa mang đứa nhỏ ra ngoài. Ông già chỉ còn biết giậm chân kêu trời. Cô gái định xông vào lửa cứu con, nhưng một làn gió mạnh đã từ đâu thổi tới nâng lửa thêm vây thêm cánh lại rừng rực bốc lên, tung muôn ngàn tàn lửa ra chung quanh như muốn đốt luôn cả bầu trời. Dân thành phố bất lực không thể giập tắt được ngọn lửa tung hoành, nên cố giảm bớt được tai nạn chừng nào hay chừng nấy, họ cố giữ cho cô gái khỏi xông vào lửa. Đúng lúc đó thày Siméon xuất hiện. Được tin dữ, lại sẵn dòng máu võ sĩ đạo, thày xông thẳng vào căn nhà định cứu đứa gái nhỏ. Nhưng lửa theo gió quạt vào mặt thày, thành ra luống công. Nhưng rồi một lần nữa thày lại xông vào và mất bút trong làn khói tỏa mù mịt. Một lúc sau người ta thấy thày chạy vụt thẳng ra chỗ ông già và cô gái, thày thở dài: “Thôi, đó là ý Chúa không thể nào tránh khỏi được. Cụ và cô cũng rầu lòng vậy “. Đúng lúc đó có tiếng kêu lớn “Chúa cứu chúng con” của một người đứng cạnh ông già. Tiếng nói thày Simton nghe quen quen và bộ mặt hình như gặp ở đâu rồi. Đúng là Lorensô không thể nghi ngờ được nữa. Thoáng thấy bộ mặt đẹp nhự thiên thần, với làn tóc đen bò xòa trong đôi vai rực lên trong ánh lửa bỗng mờ dần đi. Và thày Siméon thấy Lorensô, chao ôi, giờ đây chỉ còn là một kẻ ăn mày rách rưới đang đứng nhìn căn nhà ông già bán dù đang rụm trong lửa đỏ. Một cơn gió lại ào tới, cột lửa lại bốc lên cao, quạt lửa tới chỗ thày Simeon đứng, thày đổ mồ hôi lạnh và kêu lớn: “Jêsu, xin Chúa cứu chúng con“. Trong một nháy mắt thày thấy hình ảnh “người bạn thân Lorensô vút theo ánh sáng chiều tà phía mặt trời lặn. Lorensô vội lao tới định kéo Siméon ra khỏi ngọn lửa sáp. Nhưng, không kịp. Những thày dòng khác thấy cử chỉ anh hùng của Lo-rensô, nhưng nhớ lại “những thành tích bất hảo của Loren-sô” nên không nói gì. Có người lại rỉ tai “Người cha có khác, không là Cha nó thì làm gì dám xông vào đám lửa mà cứu đứa trẻ. “Ông già bán dù gật đầu ra chiều đồng ý. Cô gái gục vào gối cha già, úp mặt vào đôi tay như muốn giấu một nỗi u tình. Cô quì gối xuống trong tư thế bất động như kẻ đang mải cầu nguyện. Những tàn lửa rơi xuống như mưa đó đây. Khói tỏa mờ mịt .... nhưng cô vẫn mải miết trong suy niệm như quên hết cả chung quanh ....

Sau khi thày Siméon cứu không kịp, Lorensô xông thẳng vào căn nhà đang cháy ... đúng lúc cô gái bất động như ngất đi thì Lorensô hiện ra trong màn lửa, tay bé đứa nhỏ, như từ biển lửa bước ra. Một tiếng nồ bùng, làn khói mịt mờ che khuất, và hình ảnh Losensô cũng biến đi luôn, Người ta chẳng còn trông thấy gì nữa, ngoài cột khỏi bốc lên cao như rồng cuộn.

Sững sờ vì tai nạn ghê gớm, thày Siméon, ông già và cô gái cùng các thày các cha dòng chỉ còn biết trố mắt nhìn thôi. Cô gái thét lên, nằm xoài ra đất, mặt xám ngoét, cắt không còn giọt máu. Trong lúc mọi người đang kinh ngạc, thì người ta thấy đứa trẻ gái được quấn gọn gàng để bên mẹ nó từ lúc nào rồi. Cảm đội Chúa nhân từ. Trời ôi! Sao lại có sự lạ đến thế được. Đứa trẻ mà Lorensô bế trên tay, vì gặp biến, Lorensô đã thảy đứa trẻ về phía mẹ nó mà may thay sao lại nằm gọn đúng bên cạnh người mẹ, nguyên vẹn. Ông già vội cất lời tạ ơn Chúa hòa với tiếng khóc nức nở vì vui mừng của người mẹ tưởng con đã chết nay lại thấy hiện về. Lúc đó, Siméon cảm thấy phải cứu Lorensô với bất cứ giá nào. Thày chạy ùa vào cơn bão lửa... Mọi người đều run lên vì sợ, ai cũng cầu nguyện Chúa và Đức Mẹ cho thày được bình an. Chúa và Đức Mẹ nhân từ đã nhận lời họ cầu nguyện. Phút chốc, thày Siméon trong đám lửa bước ra, bê Lorensô bị phòng nám mặt và bị ngộp thờ. Các thày vội khiêng Lorensô lên đỉnh đồi Santa Lucia, đặt nằm vào chỗ thoáng gió. Con gái ông chủ bán dù, ẵm đứa nhỏ trên tay cũng hớt hơ hớt hải chạy theo, rồi chạy quặt vào cổng nhà dòng để xin gặp cha Bề trên xưng tội “gian-dâm” của mình. “Thưa Cha, đứa bé này không phải là con của thày Lorensô. Thật ra đó là kết quả việc con dan díu với người con trai một người hàng xóm ngoại đạo” Giọng nói run run với nước mắt chan hòa hối hận, chứng tỏ rằng cô gái không nói dối. Các cha, các thày, bồn đạo chung quanh đó đều thở phào ra, mặt ai nấy đều hồng lện trong ánh lửa đỏ. Gạt nước mắt, thị tiếp: “Thưa Cha, con tức thày Lorensô vì thày dốc chí theo Chúa và đối xử quá lạnh nhạt đối với con, vì thế con đổ thừa cho thày là cha đứa nhỏ. Con cho rằng làm thế là trả thù được sự lạnh nhạt của thày đối với con. Nhưng đến giờ đây, thày vẫn cao thượng đối với con, đã cứu đứa con con khỏi chết cháy và cũng vì thế mà xuýt vong mạng. Còn càng quí mến thầy hơn nữa và coi thày không khác gì Chúa Jêsu tái sinh. Khi nghĩ đến tội ác con đã gây cho thày, con sẵn sàng chịu mọi hình phạt để đền tội... Xưng tội xong, thị nằm vật ra khóc lóc rất thảm thiết. Vừa khi ấy, có tiếng xì xào nổi lên đó đây trong đám người tựu tập quanh đó. “Thật là oan, thật là oan. Tự đày đọa tấm thân trong nghèo đói tủi nhục theo chân Chúa Jêsu. Ngay cả Cha Bề trên là Cha phần linh hồn và thầy Siméon là bạn thiết mà cũng không hiều rõ Lorensô. Phải chăng đó là một vị tử đạo. “Khi nghe cô gái xưng tội lớn tiếng, Lorenso chỉ còn có thể khe khẽ gật đầu. Tóc bị cháy xém, da tróc vì bị nướng chín, Lorensô không thể cử động chân tay được nữa; cũng không còn đủ sức để nói. Ông già bán dù, thày Siméon lòng se thắt vì lời tự thú của cô gái, vội vàng đến bên Lorensô quì xuống, bộ mặt thê thảm, hối hận khóc thương. Nhưng hơi thở của Lorensô yếu dần, yếu dần, giờ lâm chung đã điểm… Chỉ còn đôi mắt vẫn còn sáng ngời như sao ngước nhìn lên trời cao... Cha Bề trên sau khi nghe tội, mái tóc hoa râm của Ngài rung rinh trong gió, Cha đã long trọng tuyên bố: " Phúc cho kẻ có lòng thống hối. Từ nay con phải lo ăn năn, cải thiện đời sống và giữ luật Chúa luôn, đề chờ ngày Chúa phán xét. Rồi quay về phía Lorensô Cha nói: "Hỡi Lorensô, sự nhẫn tâm chịu đựng tất cả vì Chúa là một đức tính không giáo dân và thầy nào trong xứ đạo và trong nhà dòng này bắt kịp. Nhất là lúc con còn máu thanh niên hăng nồng ...

Có việc gì xảy ra vậy!... Cha Bề trên đang thao thao bắt tuyệt… ca… ngợi... thầy Lorensô, bồng nhiên Cha nín bặt, mắt nhìn dán vào Lorensô như trong đêm tối những con thiêu thân hướng mắt về ánh lửa. Ngài run run, mắt lệ chảy chan hòa: đôi mắt đã già tưởng không còn dư lệ nhưng những giòng nước mắt cứ mon men chảy trên đôi má nhăn nheo. Bỗng nhiên ông già bán dù và thày Siméon nhìn chăm chú vào Lorensô. Mắt mọi người cũng nhìn dán vào ngực thày Lorenso: qua làn áo rách, hồng lên trong ánh lửa đỏ như máu Chúa đổ chan hòa trên thập tự ... và mặc dầu bị nám lửa, mặt Lorensô vẫn giữ những nét thanh tao, yêu kiều... không ai chối cãi được sự thật quá phủ phàng: chỉ trong một phút thôi mà lâu như hàng muôn thế kỷ mọi người đều nín thở nghẹn ngào: Lorensô là một cô gái. Đúng thế! Lorensô là một cô gái. Nhìn chiếc áo bị táp lửa, để lồ lộ bộ nhũ hoa phập phồng, nhiều cử tọa ngỡ ngàng đứng nhìn. Ôi, bao nghi oan, bao đau thương chua xót cho Lorensô, đau đớn cho Lorensô. Nàng đã bị đuổi ra khỏi nhà dòng, khỏi xứ Lucia, vì bị nghi tội gian dâm đến có con với một cô gái trong xứ đạo, cô gái nhà bán dù.

Như có tiếng nói từ trời cao vọng xuống, tiếng nói Giải oan vang lên, mọi giáo dân, các cha, các thày dòng đều ôm đầu quì xuống bên Lorensô. Người ta chỉ còn nghe thấy tiếng lửa cháy xa xa và tiếng nức nở khóc thương của bồn đạo quanh Lorensô. Tiếng khóc to nhất vọng lên từ phía cha con ông già bán dù, thày Siméon ... những người được coi là liên hệ mật thiết nhất với nạn nhân. Cha Bề trên giơ cao tay lên, cho lệnh yên lặng, ngài cất cao giọng đọc một đoạn Kinh Thánh. Khi đọc xong, Ngài gọi “Lorensô” Cô gái hé mở đôi mắt bồ cầu, bình tĩnh thở hơi cuối cùng, với nụ cười bình an vương trên đôi môi, hướng về phía Trời Cao sâu trong trời đêm. 

Không ai biết gốc tích đời sống của cô gái. Nhưng có cần chi. Vì gương sáng của cô Lorensô là một chứng tích hùng hồn gợi bao tình Yêu Chúa sâu xa, Đời chỉ đáng sống khi ta vượt mọi tầm thường của đời để hướng tới trời cao xanh trong tình Yêu Chúa, Yêu Người. Bởi thế, những ai biết giờ cuối cùng của Lorensô là có thể biết rõ cả cuộc đời nàng.

 

Mục Lục || Trong hẻm núi || Lã Sanh Môn || Địa Ngục Môn

Tuẫn đạo || Con rồng || Cũng một kiếp người

BACK

Home